Oldenzaal is een stad en tevens een gemeente in Twente. in de Nederlandse provincie Overijssel. Op 31 maart 2015 woonden er 32.045 mensen (bron: CBS) op een oppervlakte van 21,98 km². Binnen de gemeentegrenzen liggen geen andere kernen. De gemeente Oldenzaal maakt deel uit van de Regio Twente en van Netwerkstad Twente.
Geschiedenis
Romeinse tijd
In de Romeinse tijd woonden in de omgeving van Oldenzaal hoogstwaarschijnlijk Tubanten. In Oldenzaal zijn enkele Romeinse munten uit de eerste eeuw na Chr. gevonden, waaronder een dupondius van Vespasianus, geslagen in 77.
In de negentiende eeuw komt de textielindustrie op in Oldenzaal. De bekendste fabriek is die van Gelderman, de oudste nog steeds bestaande die van S.I. Zwartz. Na de aanleg van de A1 komt in Oldenzaal de bedrijvigheid tot grotere bloei. Transportbedrijven, maar ook ander bedrijven gaven een economische impuls aan de stad.
Het Twents Carmel College te Oldenzaal is een streekschool met een breed onderwijsaanbod, die na een paar fusies en schaalvergrotingen voortkwam uit het Twents Carmellyceum en een aantal andere scholen. De oprichters van het lyceum waren Karmelieten en de eerste leraren aan deze school waren paters die in het naastgelegen klooster woonden.
Economie
Oldenzaal wordt gekenmerkt door een relatief sterke economische groei. Samen met Rijssen vormt Oldenzaal de landelijke top qua economische groei per vierkante kilometer. Deze wordt gestimuleerd door de ligging aan de A1, de autosnelweg die de stad ontsluit. In hoeverre religieuze en sociale invloeden bijgedragen hebben aan de uitzonderlijke economische situatie in Oldenzaal is onduidelijk. Typisch is wel dat het vanouds uitgesproken Roomse Oldenzaal en het nog altijd zwaar gereformeerde Rijssen, beide economisch uitzonderlijk goed presteerden in de laatste decennia. Naast de religie lijken echter het in geheel Twente wijdverspreide begrip noaberschap en de streekgebonden verplichte verwevenheid met plaats- en buurtgenoten te hebben bijgedragen aan onderlinge economische impulsen en een soort van “handelssolidariteit”. Voor de stadspromotie heeft de stad zichzelf de naam Glimlach van Twente gegeven.
Oldenzaalse bedrijven zijn onder andere actief in de volgende sectoren: toelevering voor de auto-industrie, bouw, installatietechniek, voedingsindustrie (delicatessen, snacks, bakkerijen), financieel advies en met name het transportwezen. De bloei van het vrachtwagentransportwezen in Oldenzaal is overduidelijk. Er zijn vele grote Oldenzaalse transportbedrijven. Evenwel lijkt hier in de toekomst vanwege de uitbreiding van de Europese Unie en de daarmee gepaard gaande ontsluiting van grote aantallen Oost-Europese chauffeurs een kentering te zullen optreden.
Verkeer en vervoer
Oldenzaal ligt aan de internationale autosnelweg E30 (A1) van Amsterdam naar Berlijn en de grens met Polen. Op spoorgebied ligt station Oldenzaal aan de oude spoorlijn van Almelo naar het Duitse Salzbergen en verder door naar Berlijn. Internationale treinen stopten tot eind 2010 niet meer in Oldenzaal, zodat een reis per trein van Oldenzaal richting Berlijn altijd via Hengelo ging. Sinds eind 2010 zijn de regio Twente en Grafschaft Bentheim met een proef gestart en rijdt er ieder half uur een stoptrein tussen Hengelo, Oldenzaal en Bad Bentheim. De proef duurt drie tot vier jaar en als de resultaten naar tevredenheid van beide grensregio’s zijn, wordt deze verbinding mogelijk structureel. Op steenworp afstand ligt het voormalig militaire vliegveld Enschede Airport Twente dat echter nog geen functie heeft als reguliere luchthaven.
Voorzieningen en cultuur
In den Vijfhoek en De Driehoek zijn de twee grootste winkelcentra van Oldenzaal. Binnen de gemeente bestaat een vereniging die een stadsorgel, het Piepenrek, beheert. Er zijn vele uitgaansgelegenheden in Oldenzaal. Verschillende feesten en evenementen zoals de braderiedagen de Boeskool is Lös en Carnaval trekken vele bezoekers van buitenaf. Oldenzaal is samen met het Achterhoekse ‘s-Heerenberg en Raalte een van de meest enthousiaste carnavalsgemeenten boven de grote rivieren. In deze carnavalstijd wordt Oldenzaal omgedoopt tot Boeskoolstad. Boeskool is de Twentse benaming voor wittekool, een product waar Oldenzaal in vroeger dagen bekend om stond.
Sport en recreatie
• Voetbal
• Volleybal
• Waterpolo
• Schaatsen
• Tennis
Omgeving
• Oldenzaal is omgeven door een parkachtig landschap met heuvels. De Tankenberg, onderdeel van de stuwwal van Oldenzaal, is met vijfentachtig meter het hoogste punt van Overijssel.
• In recreatiegebied Het Hulsbeek zijn zwemvijvers, een snakerun voor skateboarders, een paardensportcentrum en een klootschietbaan. Hier wordt ook elk jaar het ballonvaartevenement Twente Ballooning gehouden.
• Dwars door Oldenzaal loopt de Europese langeafstandswandelpad E11, ter plaatse ook wel bekend als Marskramerpad of Handelsweg.